ทุ่งเสลี่ยม เมืองน่าอยู่ คู่วัฒนธรรมล้านนา

ประพันธ์โดย.......นายสุธรรม  ทิพพหา

เลขานุการสภาวัฒนธรรมอำเภอทุ่งเสลี่ยม

“ภูมิปั๋นญาคนโต้งสะเหลียม”

16  พฤศจิกายน  2560

ทุ่งเสลี่ยม  เมืองน่าอยู่  คู่วัฒนธรรมล้านนา

*********************************

                                                จะขอบอกเล่า                                       เรื่องเก่านานมา

                                เถิงจาวล้านนา                                                      ย่างมาจากเถิน

                                                ประมาณสามร้อย                                บ่น้อยบ่เกิ๋น

                                ต่างปากั๋นเดิน                                                       จากเถินข้ามดอย

                                                บุกป่าฝ่าดง                                            มั่นคงบ่ถอย

                                ต๋าวันบ่ายกล้อย                                                    ลงดอยฝั้งมา

                                                เดินตางมุ่งตรง                                     บ้านดงเหมืองนา

                                เปื่อหาของป่า                                                       ทำมาหากิ๋น

                                                เดินตางไปมา                                       พัฒนาชีวิน

                                ไปทั่วแดนดิน                                                     สิ้นปี๋สองสี่สองแปด

                                                ต่อมาแหมเมิน                                     คนเถินล้อมแรด

                                ลือกั๋นหื้อแซด                                                      ล้อมแรด-ตานา

                                                จึงมุ่งประสงค์                                      บ้านดงเหมืองนา

                                ตี้ลือกั๋นว่า                                                              ข้าววาสามต้น

                                                แหมความเป๋นอยู่                                ก็ดูสุขล้น

                                เนื่องเพราะผู้คน                                                  บ่จ๋นมีกิ๋น

                                                จึงได้ส่งข่าว                                          เรื่องราวตังสิ้น

                                ไปทั่วเถิงถิ่น                                                         แดนดินดอนใจ

                                                ส่งข่าวไปหา                                         ญาตินาบ้านไฮ่

                                ส่งข่าวไปไก๋ล                                                       เถิงในบ้านต้า

                                                แม่วะ-น้ำดิบ                                         เร่งรีบเร็วมา

                                โดยบ่ชักช้า                                                           ฝั้งปากั๋นไป

                                                เพราะความแห้งแล้ง                            น้ำแห้งครั้งใหญ่

                                เดือดร้อนทั่วไป                                                    เมื่อภัยแล้งมา

                                      เกิดความหล๋ำบาก                                          ตุ๋กข์ยากนักหนา        

                               เมื่อภัยแล้งมา                                                         น้ำต่าร่วงหล่น

                                      บางปี่น้ำท่วม                                                  ก่ออ่วมกู้คน

                                ลำบากมากล้น                                                      กู้คนเดือดร้อน

                                                จึงปากั๋นเดิน                                         จากเถินแรมรอน

                                จากถิ่นเกยนอน                                                   เดือดร้อนบ่หน้อย

                                                มาเถิงบ้านดง                                       มั่นคงบ่ถอย

                                ความหวังเลิศลอย                                                ได้พลอยทำกิ๋น

                                                ถางไร่เบิกนา                                        เปื่อหาตี้ดิน

                                เป๋นตี้ทำกิ๋น                                                           สร้างถิ่นอาศัย

                                                ก๋ารย้ายที่หัน                                         มากั๋นครัวใหญ่

                                ขยายทั่วไป                                                            อยู่ในกู้บ้าน

                                                ลำน้ำแม่มอก                                        เล่าบอกเหตุก๋ารณ์

                                ถือเป๋นต๋ำนาน                                                      โบราณบ้านทุ่ง

                                                สองสี่เจ็ดสอง                                       ปี๋ทองเรื่องรุ่ง

                                ลือเลื่องเฟื่องฟุ้ง                                                  บ้านทุ่งมีต๋ำนาน

                                                ซึ่งในปีนี้                                               เป๋นปี๋เล่าขาน

                                ถือเป๋นต๋ำนาน                                                      โบราณนานมา

                                                พระครูบาก๋วน                                     ได้จวนศิษย์ยา

                                ท่านมีวิชา                                                             ต๋ำฮาฤกษ์ยาม

                                                ได้ปาก๋นเดิน                                         อัญเจิญพระงาม

                                อยู่ถ้ำเจ้าราม                                                         นาม “พระศิลา”

                                                วัดทุ่งเสลี่ยม                                         เต๋มเปี่ยมศรัทธา

                                กราบไหว้ปูจา                                                       ศรัทธามากมี

                                                อาหารการกิ๋น                                       แดนดินถิ่นนี้

                                ต่างล้วนมากมี                                                      อย่างดีมากมาย

                                                ทั้งแกงทั้งยำ                                         ทั้งต๋ำก่อหลาย

                                สุดจะบรรยาย                                                       มากมายจริงจริง

                                                ขอยกตั๋วอย่าง                                       ตี้อ้างว่าหนิ้ง

                                ว่าลำจริงจริง                                                         เป็นสิ่งกิ๋นลำ

                                                แก๋งผักก้อแก้                                        ลาบแย้-เตาต๋ำ

                                ผัดเผ็ดก่อลำ                                                          เตาต๋ำว่าอั้น

                                                ยำบ่เขื่อแจ้                                             ก่อแลอยู่หั้น

                                เร็วมากิ๋นกั๋น                                                         น้ำพริกกบหน่อม

                                                ยำผีปู่ย่า                                                  หยังมากลมกล่อม

                                น้ำพริกกบหน่อม                                                กลมกล่อมลำดี

                                                จิกับผักแว่น                                          แม่นแต๊ดีหลี

                                เป๋นจู๊กั๋นดี                                                             เต๊าอี้ก่อนเนอ   

   

                                                น้ำพริกถั่วเน่า                                       เต๊าตี้พบเจอ

                                มีมากจริงเออ                                                        ป๊บเจอหลายเจ้า

                                                ของป้อหลวงถา                                   คนบ้านทุเลา

                                เป๋นสูตรเจ้าเก่า                                                     เนิ่นเนานานมา

                                                ก๋ารทำน้ำปู๋                                            ตี้ฮู้นั้นหนา

                                อี่ปู๋ในนา                                                                นำมาต้มเคี่ยว

                                                บ่ต้องเอาเยื่อ                                         เอาเนื้ออย่างเดียว

                                สีดำคล้ำเขียว                                                        เพราะเคี่ยวได้ดี

                                                จิกับหน่อไม้                                         ไค่ไห้อีหลี

                                มันหยังลำดี                                                          บ่มีแชเชือน

                                                กล่าวถึงของหวาน                               โบราณบ้านเฮือน

                                เปื่อผู้มาเยือน                                                        จวนเพื่อนมาจิม

                                                ของหวานถิ่นนี้                                    หวานดีกิ๋นอิ่ม

                                ขอเจิญมาจิม                                                         ได้อิ่มชื่นใจ๋

                                                เช่นขนมต๋าล                                        ของหวานนึ่งไห

                                หวานดีถูกใจ๋                                                       ขอหื้อจิมดู 

                                                           

                                                ขนมศิลา                                                หากิ๋นยากอยู่

                                ไผไผก่อฮู้                                                              มีอยู่นานมา

                                                ขนมบ่แต๋ง                                            บ่แปงหรอกหนา

                                ทำต๋ามตำฮา                                                          สืบมาก่อนเก่า

                                               ขนมเหล่านี้                                          ของดีบ้านเฮา

                                นี่ปอทำเนา                                                           บ้านเฮามากมี

                                จะขอกล่าวเถิง                                      แหมหนึ่งวิถี

                วัฒนธรรมประเพณี                                            วิถีชุมชน

                                ตานก๋วยสลาก                                      มีหลากแห่งหน

                ถิ่นนี้ชุมชน                                                          ล้วนคนล้านนา

                                นำมาสืบสาน                                       เทศกาลพรรษา

                น้อมนำเข้ามา                                                       วัดวาอาราม

                                บุญเพ็ญเดือนสี่                                    ข้าวจี่ข้าวหลาม

                จัดกั๋นเมื่อยาม                                                       ข้าวหลามงามดี

                                ทำกั๋นกู้บ้าน                                          สืบสานวิถี

                เกี่ยวเสร็จปอดี                                                      ข้าวมีเหลือกิ๋น

                                งานปี๋ใหม่เมือง                                    ลือเลื่องแดนดิน

                ทุกคนมาสิ้น                                                         กลับถิ่นบ้านต๋น

                                มาเล่นสาดน้ำ                                       ทั่วคามแห่งหน

                ส่วนสาธุชน                                                         ขนทรายเข้าวัด

                                ดำหัวป้อแม่                                          ก็แลที่จัด

                ของกิ๋นสารพัด                                                     จัดหื้อท่านกิ๋น

                                นี่คือสงกร๋านต์                                     สืบสานยลยิน

                จัดทั่วแผ่นดิน                                                       ท้องถิ่นเมืองไทย

                                งานลอยกระทง                                    คงอนุรักษ์ไว้

                คงคู่สุโขทัย                                                           จัดในเมืองเก่า

                                ดินแดนแห่งนี้                                      จัดตี้วัดเฮา

                จัดมาก่อนเก่า                                                       เฮาร้อง “ยี่เป็ง”   

                                มีปล่อยโกมลอย                                   ตี้ลอยปุเลง

                ใส่ลมจ๋นเค่ง                                                         ลอยตะเบงไก๋ล

                                ถือว่าปล่อยเคราะห์                             สะเดาะโรคภัย

                ปล่อยเคราะห์ครั้งใหญ่                                       อยู่ในยี่เป็ง

                                งานบุญปอยหลวง                               ทั้งปวงครื้นเครง

                ดนตรีบรรเลง                                                       เพลง สะล้อ ซอ ซึง

                                ฟ้อนปราสาทไหว                               ไผหันตะลึง

                สวยงามหวานซึ้ง                                                 ตะลึงแลมอง

                                กล๋องม๊อง ตึ่งเซ่                                   ก่อเฮกั๋นจ้อง

                อีกรำซิ๊งม้อง                                                         ก็จ้องตะลึง

                                ร่วมแห่ครัวตาน                                   ประสานอื้ออึง

                โจ้ยกั๋นลากดึง                                                       จ๋นถึงในวัด

                                ร่วมถวายตาน                                       โบราณท่านจัด

                สมภารเจ้าวัด                                                        ต่านจัดอย่างดี

                                งานปอยลูกแก้ว                                   เพริดแพร้วเหลือที่

                โดยจัดหื้อมี                                                           จัดตี้เชิงผา

                                จัดฤดูร้อน                                             แน่นอนเมษา

                จัดกั๋นขึ้นมา                                                          ศรัทธาเพิ่มพูน

                                                ยี่สิบสี่กุมภา                                          สองห้าสี่ศูนย์

                                ประชาพร้อมมูล                                                  เป็นศูนย์รวมใจ๋

                                                ร่วมกั๋นจัดงาน                                      นมัสก๋ารงานใหญ่

                                จัดกู้ปี๋ไป                                                                ด้วยใจ๋ยินดี

                                                จาวโต้งสะเหลี่ยม                                เต๋มเปี่ยมสุขี

                                กู้คนล้วนมี                                                            จีวีสดใส

                                                หลวงพ่อศิลา                                        เป๋นพระยิ่งใหญ่

                                บารมีแผ่ไป                                                           ทั่วไทยปูจา

....................................

ประพันธ์โดย.......นายสุธรรม  ทิพพหา

เลขานุการสภาวัฒนธรรมอำเภอทุ่งเสลี่ยม

“ภูมิปั๋นญาคนโต้งสะเหลียม”

16  พฤศจิกายน  2560