ประวัติและความเป็นมาของอำเภอทุ่งเสลี่ยม

ประวัติความเป็นมาอำเภอทุ่งเสลี่ยม

มีผู้รวบรวมประวัติความเป็นมาของอำเภอทุ่งเสลี่ยมไว้ต่างๆ กัน โดยได้ข้อสันนิษฐานของ

คำว่า "ทุ่งเสลี่ยม" ไว้เป็น ๓ลักษณะ คือ

- ทุ่งเสลี่ยม มาจาก สะเลี่ยม (สะเดา) เพราะที่บริเวณนั้นมีต้นสะเดามาก

- ทุ่งเสลี่ยม มาจาก เหลี่ยม (งูเหลือม หรืองูหลาม) เพราะมีงูเหลือมขนาดใหญ่ เข้ามาจับสัตว์อยู่เป็นนิจ

- ทุ่งเสลี่ยม มาจาก คำว่าสระสี่เหลี่ยม เพราะมีหลักฐานปรากฏอยู่ในหมู่บ้านทุ่งเสลี่ยม ตามที่

ผู้เฒ่าผู้แก่ได้เล่าให้ฟังว่าเดิม เรียกกันว่าบ้าน "สระสี่เหลี่ยม" ต่อมามีคนอพยพเข้ามาอยู่ได้ทำการหักล้างถางพงป่า ทำนา ทำไร่ ทำสวน มองดูเวิ้งว้างเลยเรียกว่า "บ้านทุ่งเสลี่ยม" ต่อมาได้แยกเขตการปกครองเป็นกิ่งอำเภอทุ่งเสลี่ยม เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๐และเป็นอำเภอทุ่งเสลี่ยม เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๒อำเภอทุ่งเสลี่ยม เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดสุโขทัย แบ่งเขตการปกครองออกเป็น ๕ตำบล ๕๙หมู่บ้าน

อาณาเขต

          ทิศเหนือ             ติดต่อกับอำเภอศรีสัชนาลัยจังหวัดสุโขทัย

   ทิศใต้                 ติดต่อกับอำเภอทุ่งเสลี่ยมและอำเภอ                                             บ้านด่านลานหอยจังหวัดสุโขทัย

   ทิศตะวันออก       ติดต่ออำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย

   ทิศตะวันตก         ติดต่อกับอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง

ลักษณะภูมิประเทศ

มีพื้นที่ทั้งหมด ๕๙๖.๙๓๒ตารางกิโลเมตรลักษณะภูมิประเทศสภาพพื้นที่ประมาณหนึ่งในสามเป็นที่ราบสูงมีภูเขาจากด้านทิศตะวันตก เขตติดต่อกับอำเภอเถิน  จังหวัดลำปางไปจดเขตอำเภอศรีสัชนาลัยและพื้นที่สองในสามเป็นที่ราบเชิงเขาจากทางทิศตะวันตก มาทางทิศตะวันออกและทิศใต้กลายเป็นที่ราบลุ่ม

ทรัพยากรธรรมชาติ

        พื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ
           ๑) ป่าแม่ลำพัน – ป่าแม่มอก อยู่ในพื้นที่ตำบลกลางดงและตำบลทุ่งเสลี่ยม ติดต่ออำเภอเถินจังหวัดลำปาง มีพื้นที่ประมาณ ๘๖,๖๓๒ไร่
           ๒) ป่าแม่ท่าแพอยู่ในพื้นที่ ตำบลไทยชนะศึก และตำบลกลางดงติดต่ออำเภอศรีสัชนาลัย        

มีพื้นที่ประมาณ๓๓๗,๑๗๘ไร่

แหล่งน้ำธรรมชาติ
๑) ลำน้ำแม่มอก ต้นน้ำจากอำเภอเถินจังหวัดลำปางสิ้นสุดที่อำเภอสวรรคโลก ยาวประมาณ

๑๒๐กิโลเมตร
๒)  อ่างเก็บน้ำห้วยหัวแหวนอยู่ในพื้นที่หมู่ ๕บ้านหนองผักบุ้ง  ต.กลางดงอ.ทุ่งเสลี่ยม
๓)  อ่างเก็บน้ำแม่ทุเลาใน ตั้งอยู่ หมู่ ๙บ้านทุเลาใน ต.กลางดง

การคมนาคมถนนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๑๐๔๘ระหว่าง เถิน – สวรรคโลก – สุโขทัย
๑) ถนนสายทุ่งเสลี่ยม – สุโขทัย ระยะทางประมาณ ๖๘กิโลเมตร
๒) ถนนสายทุ่งเสลี่ยม – เถิน จังหวัดลำปาง ระยะทางประมาณ ๖๐กิโลเมตร
๓) ถนนสายทุ่งเสลี่ยม – กรุงเทพประมาณ ๔๙๕กิโลเมตร

การปกครองของอำเภอทุ่งเสลี่ยม แบ่งออกเป็น   ๒    ส่วน   คือ

๑.  ส่วนภูมิภาคมีทั้งหมด   ๕    ตำบล   ๕๙  หมู่บ้าน  ประกอบด้วย

         ๑.๑  ตำบลกลางดง       จำนวน  ๑๕ หมู่บ้าน

         ๑.๒  ตำบลทุ่งเสลี่ยม    จำนวน  ๑๓หมู่บ้าน

         ๑.๓  ตำบลไทยชนะศึก  จำนวน   ๑๑หมู่บ้าน

๑.๔  ตำบลเขาแก้วศรีสมบูรณ์            จำนวน   ๑๑หมู่บ้าน

         ๑.๕  ตำบลบ้านใหม่ชัยมงคล      จำนวน   ๙ หมู่บ้าน

๒.  ส่วนท้องถิ่นมี ๓  เทศบาลตำบล  ๓  องค์การบริหารส่วนตำบล  ประกอบด้วย

                   ๒.๑  เทศบาลตำบล                 จำนวน      ๓    แห่ง

·       (เทศบาลตำบลทุ่งเสลี่ยม เทศบาลตำบลเขาแก้วศรีสมบูรณ์และเทศบาล ตำบลกลางดง)                 ๒.๒  องค์การบริหารส่วนตำบล   จำนวน     ๓     แห่ง
( ,อบต.ไทยชนะศึก, อบต.ทุ่งเสลี่ยม และอบต.บ้านใหม่ไชยมงคล)

ข้อมูลจำนวนประชากร  อำเภอทุ่งเสลี่ยม จังหวัดสุโขทัย    

ที่	ตำบล	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวน หลังคาเรือน	ประชากร
				ชาย	หญิง	รวม
๑	ตำบลกลางดง	๑๕	๓,๗๓๕	๖,๐๑๘	๖,๑๗๔	๑๒,๑๙๒
๒	ตำบลทุ่งเสลี่ยม	๕	๒,๑๑๘	๓,๒๒๐	๓,๑๒๖	๖,๓๔๖
๓	ตำบลไทยชนะศึก	๑๑	๒,๕๕๗	๔,๑๓๔	๔,๑๓๒	๘,๒๖๖
๔	ตำบลเขาแก้วศรีสมบูรณ์	๑๑	๒,๓๑๑	๓,๙๗๘	๔,๐๖๖	๘,๐๔๔
๕	ตำบลบ้านใหม่ชัยมงคล	๙	๒,๐๐๗	๓,๖๑๐	๓,๕๙๙	๗,๒๐๙
๖	เทศบาลตำบลทุ่งเสลี่ยม	๘	๒,๗๓๙	๓,๗๔๔	๔,๑๖๐	๗,๙๐๔
รวม  ๑  เทศบาล  ๕  ตำบล		๕๙	๑๕,๔๖๗	๒๔,๗๐๔	๒๕,๒๕๗	๔๙,๙๖๑

หมายเหตุ  :  ที่มาข้อมูลเมื่อเดือน   ตุลาคม  ๒๕๕๔  ของกรมการปกครองอำเภอทุ่งเสลี่ยม  จังหวัดสุโขทัย

สภาพทางเศรษฐกิจ

สภาพพื้นที่ในเขตอำเภอทุ่งเสลี่ยมโดยทั่วไปเหมาะแก่การเพาะปลูกทางการเกษตร เช่นการทำนา 
ทำไร่  ทำสวน  โดยเฉพาะการทำนา  ได้ผลผลิตดีมาก 

การท่องเที่ยว

วัดทุ่งเสลี่ยม    เป็นวัดที่ประดิษฐานหลวงพ่อศิลา ซึ่งเป็นพระพุทธรูปศิลานาคปรกตั้งอยู่บ้านทุ่งเสลี่ยม หมู่ ๓ตำบลทุ่งเสลี่ยม อำเภอทุ่งเสลี่ยม จังหวัดสุโขทัยสังกัดสำนักสงฆ์มหานิกายจัดสร้างขึ้นเมื่อวันที่ ๑๖กุมภาพันธ์ ๒๔๖๑ถือได้ว่าเป็นวัดที่มีพุทธศาสนิกชนหรือคณะศรัทธาจากอำเภอทุ่งเสลี่ยมจากต่างอำเภอ ต่างจังหวัดโดยเฉพาะ ในวันที่ ๒๖กุมภาพันธ์ ของทุกปี ซึ่งเป็นวันสักการะหลวงพ่อศิลา จะมีขบวนแห่ครัวทานขบวนพานพุ่มจากทุกวัดในเขตอำเภอทุ่งเสลี่ยมและจังหวัดใกล้เคียงก็มาร่วมสักการะด้วยทุกปี

วัดพิพัฒน์มงคล ซึ่งเป็นวัดที่ประดิษฐ์ฐาน "พุทธสุโขโพธิ์ทอง" ซึ่งเป็นพระพุทธรูปทองคำสร้างด้วยทองคำแท้หนัก ๙กิโลกรัมอายุราว ๕๐๐ปี ศิลปะสุโขทัย ยุคกลาง ปางมารวิชัย ขนาดกว้าง ๒๒.๕เซนติเมตร (๙นิ้ว) ซึ่งเป็นที่เลื่อมใสศรัทธาแก่ชุมชนทั้งในและนอกเขตพื้นที่อำเภอทุ่งเสลี่ยม มีหอคำหลวงที่สวยงาม ทำด้วยไม้สักทองโดยมีพระครูวรคุณประยุตเป็นเจ้าอาวาส

          วัดใหญ่ชัยมงคล ตั้งอยู่บ้านกมลราษฎร์ ม. ๑ตำบลบ้านใหม่ไชยมงคล อ.ทุ่งเสลี่ยม จ.สุโขทัย สังกัดคณะสงฆ์มหานิกายวัดนี้เดิมเป็นที่ตั้ง ของวัดในสมัยเมืองบางขลังซึ่งยังมีซากสิ่งก่อสร้าง   เหลือไว้ศึกษา  ปัจจุบันกรมศิลปกร ได้ขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน

วัดกลางดง ตั้งอยู่หมู่ที่ ๓ ตำบลกลางดง  อำเภอทุ่งเสลี่ยม  จังหวัดสุโขทัย โดยพระครพิพิธธรรมมงคลเป็นเจ้าอาวาส  สร้างขึ้นเมื่อปี พุทธศักราช   ๒๔๖๖  เป็นสถานธรรมที่สวยสมบูรณ์และเป็นโบราณสถานที่สำคัญมีเจดีย์ ๕ยอด ซึ่งเป็นศิลปะแบบพม่าภายในบรรจุแก้วแหวนเงินทอง ของมีค่ามากมาย มีมณฑปอนุสาวรีย์ครูบาศรีวิชัย “นักบุญแห่งลานนาเมืองเหนือและเมืองเก่าสุโขทัย” เป็นที่เคารพนับถือของชาวอำเภอทุ่งเสลี่ยมตลอดมา

ศูนย์ปฏิบัติธรรมวัดเชิงผาตั้งอยู่หมู่ที่ ๑๑ บ้านเชิงผาตำบลกลางดง  อำเภอทุ่งเสลี่ยม  จังหวัดสุโขทัย โดยพระอาจารย์ปลัดปราโมชอธิปญฺโญ  สร้างขึ้นเมื่อปี พุทธศักราช   ๒๕๔๒  อยู่ติดเชิงเขาแม่ถัน และถ้ำเชิงผา เป็นที่รวบรวมข้อมูลทางพระพุทธศาสนาและเปิดโอกาสให้ผู้สนใจได้มีโอกาสได้ศึกษาค้นคว้าหาความรู้กิจกรรมต่างๆ เช่นโครงการมหาวิทยาลัยชีวิต เรียนรู้ธรรมะศูนย์การเรียนรู้คุณธรรมนำชีวิตเศรษฐกิจพอเพียงของอำเภอทุ่งเสลี่ยม